Tuesday, December 26, 2017

පරිභෝජනයේ සදාචාරය 2 - මිනිස් ශිෂ්ටාචාරයේ අර්බුදය සහ අභියෝගය

අපි යමු දහනවවන සියවසට. නෝවේ රාජ්‍යයේ ඔස්ලෝ අගනුවර ප්‍රධාන ගංගාව අවට කාර්මිකරණය වෙලා. තරමක කාර්මික කලාපයක් බිහි වෙන්න පටන්ගෙන. මේ සමගම ග්‍රාමීය පෙදෙස් වලින් ගැමි ජනයා කම්කරු රැකියා අපේක්ෂාවෙන් ඔස්ලෝ නගරය කරා ඇවිත් මේ කම්හල් අවට පදිංචි වෙමින්. මේ වෙනකොට ඔස්ලෝ නගරය සපුරා දවා හළු වුන මහා ගින්නෙන් සියවස් දෙකක් පමණ ගෙවිලා. මේ ගින්න සමග සාම්ප්‍රදායික අඩු වියදම් ලී ගෙවල් භාවිතය තහනම් නීති ගෙනාවට මේ ගැමි කම්කරු ප්‍රජාව තවම ඉන්නේ ලී ගෙවල් වල. මේ කම්හල් වල දුම්රොටු සුළං මගින් පැතිරෙන්නේ නැගෙනහිරට.

මෙන්න මේ හේතු නිසා නගරයේ සාම්ප්‍රදායික ධනවත් ඉහළ පාන්තික ප්‍රජාව නගරයේ බටහිර දිහාවට ඒකරාශී වෙන්න පටන් ගන්නවා, බටහිර ඔස්ලෝ හි සම්මත නීති අනුව තැනෙන බදාම සහිත [ලී නොවන] නිවාස මිලෙන් වැඩියි. ඒ වෙද්දී මධ්යාම් පාන්තික සමාජය් ආසා එහෙම තැනක ඉන්න.

හැබැයි එන්න එන්නම කම්හල් අවට ප්‍රජාව වැඩි වෙනවා. දැන් මේ ජනයා ගඟේ බටහිර ඉවුරේ සිට කෙමෙන් අර බටහිර ධනවත් ප්‍රජාව දිහාට පැතිරෙමින් ඉන්නේ. මේක ඒ ධනවත් ප්‍රජාවට හිසරදයක්. මේ නිසා ඒ බටහිර ධනවත් ප්‍රජාව තම තමන් සල්ලි එකතු කරලා ඒ ගැමි කම්කරු ප්‍රජාව එන දිහාවේ ඉඩම් විශාල ප්‍රමාණයක් සල්ලි වලට අරගෙන එතන උද්‍යානයක් හදනවා. මේ උද්‍යානය විසින් ඒ දිළිඳු මිනිසුන් ධනවතුන් එක්ක මිශ්‍ර වීම වළකනවා.

දැන් අපි ආපහු එමු මහජන චීනයට. වසර 1977. වසර දොළහකට පසු විශ්ව විද්‍යාල ප්‍රවේශ විභාගය පවත්වන්නයි යන්නේ. සම්ප්‍රදායික ජීවන රටාවේ තිබ්බ එවකට දියුණු ජපනුන් අතේ විවිධ කරදර වින්ද ප්‍රාථමික චීනය මාවෝ සේතුං විසින් කොමියුනිස්ට් පක්ෂය යටතේ පාලනය කරන්න අරගෙන දශක තුනකට ආසන්නයි. මාවෝ යටතේ විවිධ අසාර්ථක සැලසුම් රාශියක් එක්ක ඇතිවන සාගත, සමාජ ප්‍රශ්න, මහා පරිමාන ජන ඝාතන වලින් සමාජය හෙම්බත් වෙලා. ඉනික්බිති කොමියුනිස්ට් පක්ෂයෙන් පාලනය තනිකර තමන් අතට අරගෙන උගතුන් ඝාතනය කර සිසුන් පාසල් වලින් අරගෙන මිලිශියාවක් සහ ශ්‍රම බලකායක් ලෙස යොදා ගනිමින් සංස්කෘතික විප්ලවය නමින් මාවෝ චීනයේ ඉන්ටලේක්චුවල් කොඳු නාරටිය කඩනවා. ඒ වහපු විශ්ව විද්‍යාල ඔහුගේ මරණින් පස්සේ ඩෙන් ක්ශාවෝ පින් විසින් නැවත අරඹන්න තමා මේ විභාගේ කෝල් කලේ.

1940 දශකයේ බෙන්ගාලයට යමු, දෙවෙනි ලෝක යුද්දය වෙනුවෙන් චර්චිල් සහල් ස්ටොක් කරනවා, මේ සහල් සැපයෙන්නේ ඉන්දියාවේ පෙදෙස් වලින් මේවා යෙදෙන්නේ නැගෙනහිර යුරෝපේ ජනයා හාමතින් මුදා ගන්න සහ අතිරික්ත ලෙස ඉන්දීය සාගරයේ නැව්වල රැස් කරන්න. හැබැයි මේ වෙද්දී බෙංගාලයේ විශාල පිරිසකට ආහාර ලෙස සපයා ගන්න සහල් නෑ. බුරුමය දෙසින් සහල් සපයාගන්න පුළුවන් වෙයි කියල හිතුවත් දුම්රිය මාර්ග ප්‍රහාර වලින් බිඳ වැටිලා නිසාත් ජපනුන් බුරුමයේ පෙදෙස් ආක්‍රමණය කරන නිසාත් ඒ උත්සාහය සාර්ථක වන්නේ නෑ. දිල්ලි බ්‍රිතාන්‍ය පාලකයා මේ ගැන චර්චිල් ට දන්වා සිටියත් උත්තර ලෙස ලැබෙන්නේ අවඥා සහගත කතා. ඉන්දියන් කාරයින් වැඩියෙන් ළමයි හදන එකට මට කරන්න දෙයක් නෑ කියා චර්චිල් කියනවා. ඒ වසරේ හාමතින් මළ පිරිස මිලියන තුන හතරක්. අද සම්මතයෙන් මෙය ජෙනොසයිඩ් එකක් ලෙස සලකන්න ඕනේ කියල විද්වත් සංවාදයක් පවා යනවා.

ඒ බෙංගාලයේ ම කල්කටාවේ අල්බේනියානු සම්භවයක් සහිත කතෝලික කන්‍යා සොයුරියක් වන තෙරේසා විසින් වසංගත සාගින්න සහ වෙනත් ආබාධ නිසා රෝහල් කීපයක් පවත්වාගෙන යන්නේ ඊට දශක කීපෙකට පස්සේ. තෙරේසා රෝහල් තියාගත්තට බෙහෙත් කරන්නේ නෑ. තෙරේසා මියයන මිනිසුන් වෙනුවෙන් යාඥා කරනවා. මිය යන්න පෙර ඔවුන් "මුදා ගන්න" බෞතිස්ම කරනවා. ඒත් ඒ මිනිසුන්ට මැරෙනකම් එහෙමවත් සලකන තැනකට තියෙන්නේ තෙරේසා ගේ රෝහල් පමණයි.

එකිනෙකට අසම්බන්ධ සිද්ධි මාලාවක්. කතන්දර කීපයක්. අවාසනාවට මේක අගමුල පැටලුනු මහා දිග පෝස්ට් එකක් වේවි. ඒවා ලිහන්න අදහසක් නෑ. පොයින්ට් කීපයක් ඉස්මතු කරන්න විනා.

දැන් වෙනස් කතන්දරයක්. මේක ඇහුවේ උදිත මීගහතැන්න.

"එකෝමත් එක කාලෙක ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ මුල් තැන අරගත්තු සේවා යෝජකයා ජෙනරල් මෝටර්ස් සමාගම. උසස් අධ්‍යාපනයෙන් පස්සේ කවුරුහරි ඇමරිකානුවෙක් මේ සමාගමේ රස්සාවකට ගිහාම ඔහුට ගෙයක් දොරක් අරන් කසාදයක් බැඳලා ළමයි හදල යහපත් මධ්‍යම පාන්තික ජීවිතයක් ගතකරන්න හැකියාව ලැබෙන ක්‍රය ශක්තියක් මේ රැකියාවෙන් ලැබෙනවා.

අද ඇමරිකාවේ අංක එකේ සේවායෝජකයා වොල්මාර්ට් සමාගම. මේකේ රස්සාවකට යන ඇමරිකානුවෙක්ට ඒකෙන් ලැබෙන පඩියෙන් ජීවත් වෙන්න හිතන්නවත් බැහැ පඩියට අමතරව ආණ්ඩුවේ පින් පඩියකුත්අරගෙන තමයි ජීවත් වෙන්න වෙන්නෙ. ගෙයක් දොරක් අරන් මධ්‍යම පාන්තික දිවියක් ගත කරන එක හිතන්නවත් බැරි දෙයක්.

නූතන ධනවාදය මුහුණපාන අභීයෝග මේවා"


ඉස්සෙල්ලම කියන්න ඕනේ මේක වෝල්මාට් ජී එම් සමාගම් දෙකේ වෙනසක් නෙවි. ඇමරිකාවේ පමණක් ගැටලුවක් නොවේ. ඉස්සර ලෝකේ ඕනේ තැනක මිනිහෙක් සාමාන්‍යයෙන් අධ්‍යාපනයක් ලබල රස්සාවක් කරලා කරපුවා අද කරන්න බෑ. මේක ධනවාදය මුහුණපාන අභීයෝගයකුත් නෙවි.

ඉස්සර ලෝකේ ඕනේ තැනක මිනිහෙක් සාමාන්‍යයෙන් අධ්‍යාපනයක් ලබල රස්සාවක් කරලා කරපුවා අද කරන්න බෑ.

ඇයි මේ?

මේකට හේතු වලින් මුල්ම එක තමා ඉල්ලුම ඉහල යාම , ඔය "ඉස්සර" අහවල් ඒකයි දැන් අහවල් ඒකයි අතරේ වෙනස ඕක. ලංකාවෙත් ඔය කතාවම යනවනේ. ඉස්සර උපාධියක් අරගෙන කසාදයක් බැඳලා ආණ්ඩුවේ රැකියාවකින් ළමයි ලොකුවෙන්න කලින් ගෙයක් දොරක් හදාගන්න පුළුවන් දැන් බෑ කියල. ඊට මූලික හේතුව ඉඩම සහ නිවසට යන මිල. බාස් කුලිය ඇරෙන්න ඉතිරිය සම්පත් වල වියදම. සම්පත් වල වියදම වැඩි වෙන්නේ ඉල්ලුම නිසා.

ඇයි ඉල්ලුම වැඩි වෙන්නේ? පෙර කතාවේ චර්චිල් කියනවා එක හේතුවක්. ඒ ඔබ්වියස් අමන කම අතහැර අපිට ඕනේ හරිය ගම්මු. ඉන්දියාවේ මිනිස්සු වැඩියෙන් ළමයි හැදුවට මට කරන්න දෙයක් නෑ. අමන වගේ පෙනුනට මෙයා කියන්නේ මෙහෙම එකක්. පළමු ලෝකය සිය අවශ්‍යතා සකසා ගන්න වැඩි වැඩියෙන් සම්පත් භක්ෂණය කරන අතරේ ඒ අයගේ ජනගහන වර්ධනය පාලනය කර ගන්නවා. ශිෂ්ටාචාරේ මුල කාලේ ජනගහන පාලනය සංවර්ධිත සමාජවල ලක්ෂණයක් වෙනවා. හැබැයි බ්‍රිතාන්‍ය අධිරාජ්‍යයක් වුනාම, මේ පලවෙනි ලෝකේ සම්පත් රාමුවෙන් කොටසක් තෙවැනි ලෝකෙටත් දෙන්න වෙනවා. තෙවැනි ලෝකේ අර පලවෙනි ලෝකේ වගේ නෑ. උන් පිස්සෝ වගේ පැටවූ ගහනවා, ඉතින් බ්‍රිතාන්‍ය අධිරාජ්‍යයේ ලොකුම ලොක්කට මේක මළ හිසරදයක් වීම තමා ඒ කතාවෙන් පෙන්නන්නේ.

චර්චිල් අමනයෙක් ද නැද්ද කියන එක නෙවි පොයින්ට් එක. පලවෙනි ලෝකේ සම්පත් අධි භාවිතය එක්ක ජනගහන වර්ධනය පාලනය කරද්දී තෙවැනි ලෝකේ පිස්සෝ වගේ පැටවූ ගහනවා. මේ පිස්සෝ වගේ පැටවූ ගහන එවුන්ට බඩගින්නේ මැරෙන්න දෙන්න බෑ ලෝක සම්මුතිය එක්ක. අද මවක් වැඩිම දරුවන් ගණනක් වදන්නේ දරුවන් හොඳින් හදන්න පුළුවන් පළමු ලෝකේ නෙවි කන්න නැතුව මැරෙන සහේල් කලාපයේ නයිජර් දේශයේ. ඒ ළමයින්ගෙන් කීපයක් ස්වාභාවිකව මැරෙන්න නියමිතයි. හැබැයි අර පලවෙනි ලෝකේ ආධාර වලින් දුවන ආයතන විසින් ඒවා අවම කරලා ඒ ළමයි කෝම හරි ලොකු මහත් කරනවා. එහෙම කරන්නේ නැතුව ඉන්න කියනවා නොවේ. අවසානේ ප්‍රතිපලය ලෙස බටහිර රටක ජනගහන පාලනයට සමගාමිව ඔවුන් අප්‍රිකාවේ ජනගහන බෝම්බයට සහය දෙනවා.

අප්‍රිකාව සහ මැද පෙරදිග තව වසර සීයකින් විතර ලෝක ජනගහනයේ විශාල ප්‍රතිශතයක් වෙන්න නියමිතයි. නයිජීරියාව පෙරටු කොටගත් ඒ කලාපේ රටවල් රාශියක් ලෝකේ වැඩිම ජනගහන ලිස්ට් එකේ දැන් ඉන්න අය නොකවුට් කරමින් ඒ ලිස්ට් එකට පිරෙන්න නියමිතයි. සමහර අනාවැකි අනුව නයිජීරියාව ඉන්දියා/චීන මට්ටම ආසන්නයට ම එන්න නියමිතයි. සමහරු මේකට මුස්ලිම් අන්තවාදය කියනවා, එය වැරදියි අප්‍රිකාවේ මුස්ලිම් නොවන රටවලුත් මේ වැඩේම කරනවා. මේ තෙවැනි ලෝකේ උන් පිස්සෝ වගේ ළමයි හදන එකත් මැරෙන්න නියමිත ඒ ළමයින් පලවෙනි ලෝකෙන් ආධාර දීල හදාගන්න එකත් විසින් ඇති කරන අතුරු පලයක්.

මේ කතාව වඩාත් පැහැදිලි වෙයි මෙන්න මේ වීඩියෝවෙන්.

කොහොමින් හරි ගැටලුවේ පළමු කොටස ලෝක ජනගහනයේ වර්ධනය.

හැබැයි ඉල්ලුම තනිකර වැඩි වුනේ ජනගහන වර්ධනය නිසාම නෙවි ඇත්තෙන්ම ඊට හේතුව ජනගහනයේ මුලුගැන්නීම අඩුවෙලා ලෝක ජනගහනයේ ලොකු කුට්ටියක් අර කියන මධ්‍යම පාන්තික ජීවිතයට ආපු එක. රට රටවල් ඇතුලේ ගත්තත් දැන් ඔය ඉස්සර ඇමරිකන් මධ්‍යම පන්තියට ගිය ප්‍රතිශතය ට වඩා දැන් එතනට යන ප්‍රතිශතය වැඩියි. ලංකාවේ නම් හැට හැත්තෑව දශක වල උපාධියක් තියෙන ප්‍රතිශතය ඉතා කුඩායි. ලෝක මට්ටමින් නම් ඉන්දියා චීන ජනගහන කුට්ටි දෙක පස්සට තල්ලු කරලා තලලා මරල මුළු ගන්නල තිබ්බ ඔය කාලේ.

මතකද චීනුන් ගැන මුලදී ලියු කතාව. 1977 විශ්ව විද්‍යාල නැවත අරින්න විභාගයක් තියපු එක. දැන් ඒ චීනය තමා ලෝකේ වැඩිම උපාධිධාරීන් බිහි කරන්නේ. චීනයේ ජනගහනයෙන් විශාල පිරිසක් අද පලවෙනි ලෝකේ මධ්‍යම පාන්තික ජීවිතේකට සමාන මට්ටමකට ඇවිත්. අර චර්චිල් ලා බඩගින්නේ මැරෙන්න ඇරපු තෙරේසා ලා මැරෙනකම් යාඥා කරපු ඉන්දියාව ඇතුලේ ඇමරිකානු ජීවන තත්වය ඉක්මවපු මිනිසුන් ඇමරිකානු ජනගහනයට වඩා දැන් ඉන්නවලු.

අර ඉස්සර ශෝක් කාලේ මධ්‍යම පන්තික ජීවිත කියන්නේ මේ තලලා මුලුගන්වලා තිබ්බ ජීවිත බිලියන කීපය අස්සෙන් උඩට නැග්ග සුළු මිලියන ගානක්. ඒත් දැන් අර තැලිලා උන්නු බිලියන ගානත් එතනටම ඇවිත්. උන්ටත් ඕනේ අර පළමු ලෝකේ උන්ට ඕනේ වෙච්ච දේවල් ම. උන්ටත් දැන් සපයන්න ඕනේ.

ඉතින් ඕක තමා අධ්‍යාපනයේ, සමාන අවස්ථාවේ, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ, ඉහල ආයු අපේක්ෂාවේ, සෞඛ්‍ය සේවාවල, කොටින්ම ශිෂ්ටාචාරයේ සමස්ත දියුණුවේ අග්රපලය. මධ්‍යම පාන්තික ජීවිත ගෙව්ව තරම එක්ස්පොනේන්ෂලි වැඩිවීම. ලෝක බෝලෙන් පොඩි ස්ලයිස් එකක් කන්න නිදහස තියෙන මිනිස් කණ්ඩායමේ වැඩිවීම. එතකොට ඒ ස්ලයිස් එක ගන්න අමාරු වෙනවා. අන්න ඒ ගැටලුව තමා ඉහත උදිත හයිලයිට් කරන්නේ.

ඒ අනුව මේක "ධනවාදයේ අර්බුදය" හෝ "ධනවාදයේ අභියෝගය" නෙවි. මේක මිනිස් ශිෂ්ටාචාරයේ මිනිස් සංහතියේ අර්බුදය අභියෝගය සහ අනාගතය.

මේ සමග මිනිසාගේ ජීවන රටාව කැමති උනත් නැතත් වෙනස් වෙනවා. අර වෝල් මාට් එකෙන් හිඟන පඩියක් අරන් ආණ්ඩුවේ සහන එක්ක දුක සේ යැපෙන බහුතර ඇමරිකානුවෝ එහෙම කරන්නේ කැමැත්තෙන් නෙවි. උන්ට චොයිස් එකක් නෑ.

මතකද ඔස්ලෝ කතාව. අදටත් විවිධ ඩිමෝග්‍රැෆික බෙදුම් ඔස්සේ ඔස්ලොවේ බටහිර නැගෙනහිර බෙදුම තියෙනවා. බටහිර නැගෙනහිර අතර වාර්ගිකත්වය, අධ්‍යාපනය, ගෙවල් වල ස්වරූපය, ඉඩම් මිල, පවුලක ආදායම වගේ විවිධ පැරාමීටර් රාශියක පැහැදිලි වෙනසක් තියෙනවා. චන්දෙ දෙන පක්ෂය පවා අ වෙනස්ලු. හැබැයි ඔස්ලෝ වල සිද්ධිය සුවිශේෂී ලෙස නෝටිස් වෙන්නේ පාක් එක නිසා. ඔහොම ආර්ථික ශක්‍යතාවය මත නොබෙදුණු නගර ලෝකේ කොහෙද තියෙන්නේ. හැම නගරයකම සමාජය ආර්ථික හැකියාව මත ජනයා බෙදෙනවා, ඔස්ලෝ වල අවනීතික ලී ගෙවල් සහ බදාම ගෙවල් කියන ඉර, මගින් බෙදපු ආකාරෙටම එෆර්ඩබිලිටි මත සමාජය බෙදෙනවා. නගර වල පාක් වලින් මාක් වෙච්ච නැති නොපෙනෙන ඉරි ඇඳිලා තියෙන්නේ.

ඉස්සර සමාජයේ උසස් පහත බව බෙදුවේ හමේ පාටින්, ආගමින්, ජාතියෙන්. ඊට පස්සේ බෙදුම උනේ පාස්පෝට් එක. සමහර රටවල් වල පාස්පෝට් එක හරි වටිනවා. ඒ පාර පටන් ගත්ත ස්කිල්ඩ් මයිග්රේෂන්. ඒ පාස්පෝට් ගන්න එන තරගෙදි කඩුල්ලක් හදනවා අහවල් වර්ගයේ කොලිෆිකේෂන් එකක් තියෙන්න ඕනේ කියල. හැබැයි ඒ ලෝකය දැන් ආයිත් වෙනස් වෙලා. මේ යන රැල්ල එක්ක රට රටවල වෙනස්කම් අඩු වෙනවා. දැන් පාස්පෝට් එක මහා ලොකු බක්කක් නෙවි. තෙවැනි නම් වූ ලෝකය පළමු නම් වූ ලෝකය කරා ආසන්න වෙමින්.

දැන් ඒ නිසා අලුතෙන්ම මිනිසා සේග්‍රගේට් කරන්නේ නාගරික කලාප වලින්. පලවෙනි ලෝකේ වගේම තුන්වෙනි ලෝකෙත් නගර වල බිහි වෙනවා අතිධාවනකාරී ෆස්ට් ක්ලාස් රෙසිඩන්සීස් සිට හද්ද පිචන් තුනේ ක්ලාස් රෙසිඩන්සීස්. ඒ ඒ රටේ ඔය දෙකට ලැබෙන දේවල් වෙනස්, හැබැයි ආකෘතිය එකමයි.

දීර්ඝ කාලීනව ආයිත් වෙන්නේ ඔස්ලෝ සිද්ධිය ම තමා.

මෙන්න මේ වෙලාවට අපේ සමහරු කියනවා මාර අසාධාරණයි නේද කියල. ඔව් අසාධාරනයි. හැබැයි මේ අසාධාරණය ස්වාභාවිකයි. මේක නෛසර්ගික දෙයක්. මෙහෙම අසාධාරණයක් ඇතිවන ප්‍රධාන හේතුව අධික ජනගහනය. අධික ජනගහනයට ප්‍රධාන හේතුව ශිෂ්ටාචාරයේ දියුණුව ස්ථාවරත්වය සහ යහපත් ජීවන තත්වය. බිලියන හතටම යහපත් ජීවිතයක් දෙන්න බැහැ. ඊට අවශ්‍ය සම්පත් හෝ ශක්‍යතාවය නෑ.

සමහරු කියනවා කොමියුනිස්ට් සමාජයක් හදමු හැමෝටම සමාන තත්වයක් දෙමු කියල. ඔවුන් සිහින මවනවා එහෙම කරලා මේ බිලියන හතටම යහපත් ජීවිතයක් දෙන්න පුළුවන් කියල. ඔවුන් කියනවා පුද්ගල අයිතිය තමා මේ සියල්ලට හේතුව. දේවල් රජය සතුනම් මේ ගැටලුව එන්නේ නෑ කියල.

පුද්ගල අයිතිය කියන්නේ මොකද්ද? දැන් මේ ධනවාදී කියන ලෝකයත් ඔය පැරණි සම්මත පුද්ගල අයිතීයෙන් කොපමණ එහාට ගිහින් ද? දැන් තමන්ගේ නිවසක ඉඳගෙන තමන්ගේ වාහනයක් එලවන අය ඉන්නේ කීයද? බොහෝ දෙනෙක් ඉන්නේ කුලියට, තව සමහරු බැංකුවකට අයිති මොගේජ් ගෙදරක. බොහෝ වාහනත් හිමි ලීසිං ආයතනයකට. හෙට අනිද්දා එලවන්න ඕනේ නැති කාර් ආපුවම බොහෝ විට කාර් අයිතිය නැතිම වෙලා යාවි. කාර් අයිති සමාගමකට. ඔබට අවශ්‍ය නම් ලඟපාත වාහන තියෙනවා කිව්වම ඇවිත් ඔබ රැගෙන යනවා. ගන්න වෙන්නේ සමාගමේ සබ්ස්ක්රිප්ෂන් එකක් පමණයි. ලෝකය වේගයෙන් පුද්ගල අයිතිය හැර යනවා, හේතුව පැහැදිලියි. වැඩිවන ජනගහනය එක්ක මිනිසුන්ට සින්නක්කර ස්ලයිස් එකක් ලෝක බෝලෙන් දෙන්න බෑ. ඔබේ සම්පත් වෙන අය එක්ක ශෙයා කරන්න වෙනවා, ඔබට නොදැනෙන්න. හෝ ඔබට දැනෙන්න ම ඔබේම අනුමැතියෙන් ඌබර් ස්ටයිල් එකට.

කොමියුනිස්ට් වාදීන්ට අනුව මේක ධනවාදයේ අර්බුදය. එතන තමා වරදින්න පටන් ගන්නේ මේක ශිෂ්ටාචාරයේ අවුල. මේකට හේතුව ශිෂ්ටාචාරය. ශිෂ්ටාචාරයේ නරක අතුරුපලය වන ජනගහන වර්ධනය. බිලියන හතකට යහපත් ජීවිතයක් දෙන්න සම්පත් නොමැතිකම. මේක එයාලටත් පොදු ප්‍රශ්නයක්. මේ බිලියන හතටම යහපත් ජීවිතයක් දෙන්න එයාලටත් බෑ.

එතකොට ඒ අය කරන එකම දෙය වෙන්නේ "යහපත් ජීවිතය" යළි අර්ථ දැක්වීම. මිනිසුන් භුක්ති විඳින බොහෝ දේ ඔවුන්ට අහිමි කරලා උඹල ඉන්න ඕනේ මෙන්න මෙහෙම කියල ඉතාම ප්‍රාථමික ජීවිතේකට ගෙනියන එක. ඒ මොඩලයේ සමානාත්මතාවය හදන්න පුළුවන් එකම විදිහ යහපත් ජීවිතත් අයහපත් කිරීම පමණයි.

කොටින්ම බිලියන හතකුත් හොඳටම වැඩියි. සත්තු වැඩි වුනාම නිකම්ම විනාස කර දානවට කියන්නේ කල් කරනවා කියල. මේ ගැටලුව විසඳන්න හා සියල්ල යහපත් කරන්න නම් එහෙමවත් කරන්න වෙයි.

දෙවෙනි අන්ධ භක්තික ප්‍රජාව විද්‍යා ලෝලීන්. හරි බයවෙන්න එපා ඉදිරි දශක පහ හයේ අපි පොලොව වැනි ග්‍රහලෝකෙක ජනාවාස හදනවා. අඟහරු ම ගන්නකො අපි අඟහරු ටෙරා ෆෝම් කරනවා. නැත්නම් අපි ආසන්න තාරකා පද්ධතියක පොලොව වැනිම ලෝකෙකට ගිහින් ජනාවාස හදනවා. බලන්න ඉලෝන් මස්ක්. එයා කොච්චර වේගෙන් ලෝකේ දියුණු කරනවද එයාල වගේ වාණිජ අරමුණු තියෙන මිනිස්සු මානව සංහතියේ ප්‍රශ්න විසඳන කොට මොකට බයවෙන්නද?

මේ අවාසනාවන්ත ජනයා විද්‍යාව තාක්ෂණය ඉගෙන ගන්නේ හොලිවුඩ් වලින්. මූලික අවුල ඒකයි.

ටෙරා ෆෝම් කියන වචනයේ අර්ථය විද්යාත්මකව පහදන්න හෝ ඉංජිනේරු සැලසුමක් ලෙස සකසන්න දන්නා කෙනෙක් තවම නෑ. එහි වියදම ඇස්තමේන්තු කරගන්නවත් බෑ. තවම අපි පොලොව වටේ කක්ෂයක වත් ජනපදයක් හදලා නෑ. කක්ෂයට එක කිලෝ එකක් ගෙනියන්න යන වියදම දන්නවද? අපි කතා වෙන්නේ ආලෝක වර්ෂ ගණන් දුර තියෙන වෙනත් ලෝකවල ජනාවාස හදන්න. 

ඇයි ව්‍යාපාර වලින් මානව සංහතියේ ප්‍රශ්න විසඳන්නේ? මානව සංහතියේ ප්‍රශ්න විසඳන එක හැමවිටම ප්රෝෆිටබල් නෑ. ඉලෝන් මස්ක් ට ඕනේ අභ්‍යවකාශ සංචාරක ව්‍යාපෘති කරන්න. ඒක ප්රෝෆිටබල්. හැබැයි ආලෝක වර්ෂ දහයක් එහා ග්‍රහලෝකෙක ජනාවාස හදලා එව්වයේ රියල් එස්ටේට් බිස්නස් එකකට සල්ලි දැම්මොත් මස්ක් පරපුරේ විස්සක් විතර යනකම් ඉන්න වෙයි ප්‍රොෆිට් කරන්න. ලාභ ඉලක්ක කරන ව්‍යාපාර ඒ වගේ වැඩ සටහන් කරන්නේ කොහොමද? කැපිටලිස්ට් හොබිස්ම් වලින් මේ වගේ බැරෑරුම් ප්‍රශ්න විසඳන්න බැහැ.

කොටින්ම මේ දක්වා අභ්‍යවකාශය දිහාට අපි ගිය දුර ගියෙත් දුර්දාන්ත ඒකාධිපති දෙන්නෙක් අමන තාලෙට ඒ වැඩේ කල නිසා. එකෙක් හිට්ලර් අනිකා ස්ටාලින්. හිට්ලර් හදනවා රොකට් වැඩ සටහනක්. නාසා සහ රොස්කොස්මොස් කියන මානවයාගේ අභ්‍යවකාශ වික්‍රම වල අග්‍රපල ගත්ත ආයතන දෙක හදන්නේ දෙවෙනි ලෝක යුද්දෙන් පස්සේ හොරෙන්ම උස්සන් ගිය හිට්ලර් ගේ විද්‍යාඥයින් ගෙන්. ස්ටාලින් තමා සෝවියට් වරුන් අභ්‍යවකාශයට යන තැනට දැක්කුවේ. ස්පුට්නික් හින්දයි ඇමරිකන් කාරයා හඳට ගියේ. මේ කිසිවක් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ව්‍යාපාර හෝ ලාභය මත වෙච්ච දේවල් නෙවි.

දැන් මොකද්ද උත්තරේ. උත්තරයක් නෑ. ප්‍රශ්න සහ විකෘති සිහින හඳුනා ගන්න උත්සහ කලේ. මේ සියල්ලට උත්තර ස්වාභාවිකව ලැබෙයි, හැබැයි ඒවා අපි ආසා එව්වා නොවේ. ඒ වෙනකම් අනතුරු අවම කරගෙන, ඒ කිව්වේ කාබන් ෆුට් ප්‍රින්ට් එක, එතකොට ජනගහන වර්ධනය ආදිය අවම කරගෙන ශේප් එකේ ඉන්නවා මිසක, මේවාට උත්තර නෑ.

උත්තර අහන එකත් මේ විශ්වයේ කෝස් එකක් අරමුණක් දේව කාර්යයක් තියෙය කියා යටි හිතේ ප්‍රෝග්‍රෑම් වෙච්ච අයගේ අර්බුදයක්. උත්තරයක් තියෙන්නම ඕනෙද?

Wednesday, November 22, 2017

ජෙහාන් නම් බටහිර විද්‍යාර්ථියා සහ පියන්ත නම් පෙරදිග විද්‍යාර්ථියා

බටහිර විද්‍යාව ගැන කතාව සරළ උදාහරණයකින් පෙන්විය හැකිය. එය හරියටම මේ දිනවල ජනප්‍රිය කූඹියෝ ටෙලි නාට්‍යයේ ජෙහාන් සහ පියන්ත වැනි ය.

ජෙහාන් සහ පියන්ත දෙන්නම උපන්නේ ගමේය. දෙන්නම හැදුනේ ගමේ තාලෙටය. එහෙත් ජෙහාන් නගරයට පැමිණ නගරේ ජීවිතය අසීරුවෙන් එහෙත් තනියෙන් අල්ල ගත්තෙකි. ගැමි තරුණයෙක් ලෙස නගර ජීවිතයක් හදාගන්න ලෙහෙසි නොවීය. එහෙත් ජෙහාන් තනියම ඒ කට්ට කා නගරය ගැන තනිව තේරුම් ගත්තේය.

පියන්ත ජෙහාන් හමුවන්නේ පසුවයි. ඒ වෙද්දී ජෙහාන් නගර ජීවිතේ පාර කපාගෙන එස්ටබ්ලිෂ් වී සිටියි. පියන්ත කරන්නේ ජෙහාන්ගේ ස්පොට් එකට සෙට් වී ජෙහාන්ගෙන් යැපෙමින් ජෙහාන්ගේ දැනුම ඉගෙන ගැනීමයි. එයද සරළ කර කියා දෙන්නට ජෙහාන් සමත්ය.

බටහිර විද්‍යාව ජෙහාන් වගේ එකකි. මුලින් ආගමික සහ ප්‍රාථමික සමාජයක සිට තනියෙන් අමාරුවෙන් බිහිකරගත් එකකි. එහෙත් අද එය තනිව නැගී සිටියි. කාරණා මනාකොට අවබෝධ කරගනියි. එය පෙරදිග ජනයා කරා එන්නේ පසුවයි. එය සරළ ලෙස උන්ට උගන්වන ක්‍රමවේද පවා බටහිර විද්‍යාව සමග පැමිණේ. පෙරදිග විද්‍යාර්ථින් එහි පදිංචිව එය ටික ටික අසා දැනගන්න පියන්ත වැන්නෝ ය.

ජෙහාන් තමා ගහන ගේම දනී. එහි හොඳ මෙන්ම නරකත් දනියි. ඇත්තෙන්ම එය ගේමකි. කොන් ආට් එකකි. එහෙත් එදිනෙද ගැටළු රාශියකට එහි භාවිත විසඳුම් ඇත. ජෙහාන් ප්‍රශ්න විසඳයි. බටහිර විද්‍යාව ආක්රුතිකව මෙවැන්නකි.

පියන්ත ජෙහාන් ව ප්‍රශ්න කරයි. "අයියේ මේවා මහා තේරුමක් නැති වැඩ නේද?" කියයි. ජෙහාන් ගේ කොන් ආට් වලට අකමැති වෙයි පරමාදර්ශී වෙන්න දඟලයි. එහෙත් පියන්තයා විසඳන ප්‍රස්නයක් නැත. තනියම ඌට කළහැකි බක්කක් නැත. කරන්නේ යමක් කරන එකා විවේචනය කිරීම පමණි. එසේ කරමින් ඌම එයින් යැපේ. එහිම දේවල් වලට සහය වෙයි. වෙන ගමන් බර බරේ දමයි. නිතර පරමාදර්ශී ධර්ම ටෝක් ඉශු කරයි.

පියන්ත මවාගත් සිහිනයක් ඇත. එනම් නගරයට පැමිණ ඉංගීසි සමාජයකට වැටී ධනය උපයා ගම්මුන් ඉදිරියේ දැවැන්තයෙක් වෙන්නයි. ඌට කරන්න ඕනේ එයයි. ඕක කෙතරම් ප්‍රායෝගික ද කරන්නේ කෙසේද කියා ඌ දන්නේ නැත. ඌ ඒක නොවෙන එකට තැවෙයි. ජෙහාන් ට සෙට් කරගත් සිහින නැත. බෝලය පෙරලෙන අතට ගේම ගහයි. ඌ ලෝකය අවබෝධ කරගත් ලෙසින් මනෝරාජික සිහින වෙනුවට පවතින දෙය අවබෝධ කරගැනීම අගයයි.

පියන්ත ජෙහාන් ට වරදින හෝ වැරදුනු සෙයක් පෙනෙන සෑම විටම සිය අතීත ගමේ ජීවිතයේ සීන් එකක් කියා අපරාදේ මම ආවේ කියයි. ["අපේ ලොකු ආත ගමේ නඩු විසඳුවේ"]. ඒත් ඌ මළාට ආපසු නොයයි. ගිහින් ඌට පැවැත්මක් නැත. ගමේ මහා ලොකු එකක් නැතිබව ඌ දනියි. එහෙත් ජෙහාන්ගේ වැඩ විවේචනයට ගමේ නැති එහෙත් මවාගත් ලොකු ටෝක් ඉශු කරයි.

ජෙහාන් කරන දේ දනියි. එහි හොඳ මෙන්ම නරකත් දනියි. පියන්ත එවැනි අවබෝධයක නැත. කියන දේ කිරීම සහ කොපියෙන් එහා දෙයක් නැත. ඒ නිසා පියන්ත එක්කෝ දිගටම ජෙහාන් ගැන ස්කෙප්ටිකල් ය. නොවේනම් වන්දනීය ය.

බටහිර විද්‍යාව ගැන බොහෝ පෙරදිග විද්‍යාර්ථින් දරන්නේ ද ඔය ස්ටාන්ස් දෙකෙන් එකක් පමණි.

Thursday, July 6, 2017

වාස්තවික යතාර්ථය 2: නොපැවැත්ම මත පැවැත්ම සලසා ගැනීම

කලකට පෙර පටන් ගත්ත කොටස් වශයෙන් පලවෙන කතන්දරයක්. පෙර කොටස මෙතනින්

දැන් අපි මෙතනත් කරන්නේ කලින් කළා වගේම අසම්පුර්ණ අපැහැදිලි සමහර තැනක් පරස්පර සහිත වීමට ඉඩ තියෙන කතන්දර කෑල්ලක් ලියන එක. එය නොහොබිනා නොකලමනා දෙයක් කියා ඔබ කියයි. හැබැයි එය තමා ලෝක ස්වභාවය. පරිපුර්ණ වූ සර්ව සම්පුර්ණ වූ දෙයක් බොහෝ විට මනොරාජිකයි. වාස්තවිකත්වය ගැන කතා කරන මේ සටහන් අසම්පුර්ණවීම තුල නැවතත් කරන්නේ වාස්තවිකත්වය නම් පැවැත්මේ පරිපූර්ණභාවය ගැන ඔබේ මනෝරාජික කියවීමට චැලේන්ජ් එකක්. රයිට් අපි මාතෘකාවට එමු. අද කතාව දිගයි

කලින් සටහනේ අපි කියන්න ගියේ පවතිනවා කියන එක හුදෙක් මායාව මිනිසා විසින් ග්‍රහණය කරන උපරිම දුර බවයි. ඒ කිව්වේ ඔබේ මේසය පවතින්නක්. එතකොට ඔබේ මානව සංජානනයෙන් ඔබ්බට මෙතන ඔහොම මේසයක් ම පවතීද වෙන අමුතු මේසයක මූල ස්වරූපයක් [එම්මානුවෙල් කාන්ට්] පවතීද, නොවේනම් මෙලෝ බක්කක් නොපවතීද ආදිය අපට ග්‍රහණය වන්නේ නැහැ. අපි ජීවිත කාලෙම තර්ක කලත් අපේ මානසික සීමාවෙන් එහා. ඉතින් අපිට අනුව මේසය "පවතිනවා", ඒක කීවෙනි ඩිග්රි එකක යථා භාවයක්ද, එතනින් එහාට මවාපෑමක් ද කියන පරිබාහිර කතාව අදාළ නැහැ.

දැන් මේ ග්‍රහණය කරන උපරිම දුර වුනත් පුද්ගලානුබද්ධයි. වහලේ දුවන මී හාමි ඔබේ ග්‍රහණය කරන උපරිම දුරටම පවතින්නක්. හැබැයි ටීවී එකේ ඉන්න මිකී මවුස් ඔබ  ග්‍රහණය කරන උපරිම දුර අනුව මායාවක් මිස පවතින්නක් නොවේ. හැබැයි පුංචි ළමයෙක් සමහර විට ඔය දෙන්නම පවතින්නක් ලෙස ගනීවි, මොකද එයාගේ ග්‍රහණය කරන උපරිම දුර එපමණක් නිසා.

ඒ අනුව "පැවතීම" කීවෙනි ඩිග්රි එකක යථා භාවයක්ද, එතනින් එහාට මවාපෑමක් ද කියන එක මත ලේයර් ගානක පැවතීම් තියෙන්න පුළුවන්. කම්පියුටර් ගේම් එකක චරිතයක පැවැත්ම ඔබේ පැවැත්මට වඩා ඇතුලේ ලේයර් එකක්. මේවා ඒ ඒ පුද්ගලයා ග්‍රහණය කරන උපරිම දුර මත රඳා පවතින්නක්.


ඒ අනුව යතාර්ථය කියන්නේ ලේයර් ගානක එකක්. ඒ ඒ මට්ටමින් ඒවා පවතින තත්වයන්.

පදාර්ථයේ මූලය හොයාගෙන ගලවන් යන මිනිස්සුත් මුහුණ දෙන්නේ ඔය ගැටලුවට මයි. ඉස්සරම හිතුවේ පරමාණුව තමා පොඩිම කියල. ඒ වචෙනේ දැම්මේ ඒකයි. පස්සේ එයාල නිරීක්ෂණය කලා ඒ පරමාණුක පැවැත්මේ පවා උප පැවතීම් ඇති බවක්. ඔහොම පටන් ගත්ත සිද්ධිය අද මීටර  වලින් දහයේ බල තිස් ගානක් එක යටට දාන සයිස් පොඩි කරගෙන ස්ට්‍රින් තියරි දක්වා ගිහින්. දාර්ශනික ප්‍රශ්නය ඒත් මැරිලා නැහැ. ස්ට්‍රින් හැදිලා තියෙන්නේ මොකකින්ද? ඉවර වෙන්නේ නැහැ.

ඔය කියන ලේයර් සහිත යතාර්ථය සහ එහි ග්‍රහණය කරන උපරිම දුර ගැන කතාව මගේ ජෙනුයින් කතාවක් හෝ බටහිර විද්‍යා දැනුමේ කතාවක් ම නෙවි. ඕකේ පෙරදිග ඉන්දියානු විද්‍යා දැනුම් පද්ධතියේ ලොකු සම්බන්ධයක් තියෙනවා. මා දන්නා තරමින් මුලින්ම ඕක කිව්ව [හෝ කිව්ව බවට අපි ඉගෙනගත්] කෙනා බුදුන් වහන්සේ. උන් වහන්සේ කියනවා සත්‍ය වර්ග දෙකක් තියෙනවා කියල. එකක් සම්මුති සත්‍යය අනික පරමත්ත සත්‍යය. ආගමික උගැන්වීමක් පාඩමින් හලනවා විනා මා කිසිත් නොදන්නා පරමත්ත සත්‍යය පසෙක තබමු. සම්මුති සත්‍යය තමා මට මෙතන වැදගත්

සම්මුති සත්‍යය කියන්නේ අප විසින් නිර්මාණය කරගන්න සත්‍යයට ඒ සත්‍යය අපේ සම්මුතියක්. කිසියම් ආකාරයකට දහවෙනි මානයේ පවතින ජීවයක් වේ නම් උන්ට එය එලෙසින් දැනෙන්නේ නැහැ වෙන්න පුළුවන්. අනික අපිට උනත් එය විවාදාත්මකයි. මේසය කියන්නේ සම්මුතිය. එහි අඬු ලෑල්ල කවරය ආදිය වෙන වෙනම පවතිනවා. ඒවා හැදුනු ලීය වෙනම පවතිනවා. මේ වෙන වෙන පැවතුම් ටික කිසියම් ඕඩර් එකකට පූට්ටු කලාම මේසය නම් සම්මුතිය අපි  හදා  ගන්නවා. අපේම  වෙනස්  ප්‍රජාවක් මේසයක් දන්නේ නැතිනම්  උන්  ඕකට ලී  ගොඩක් කියයි.

එනයින් මේසය මායාවක් වෙන්න ඇති, එක්තරා මට්ටමක. එහෙත් එය සත්‍යයක් තව මට්ටමක, මම මේ කතාව කියවන්නේ පැවැත්ම ලේයර් වශයෙන් කියලා බුදුන් ගේ දර්ශනයත් දැක්ක කියලයි.

එතකොට පැවැත්ම කියන්නේ ඔහොම එකක් නම් වාස්තවික වූ යමක් පවතීද? එනම් කිසිම ලේයර් සම්බන්ධයක් නැති පරම වූ පැවැත්මක් වේද? මිනිස‍ට ද ගවයා ට ද කුරුල්ලා ට ද යුරෝපා චන්ද්‍රයාගේ සාගර වල වෙසෙන ජීවියාට ද දහවෙනි මානේ වෙසෙන ජීවියාට ද එකසේ එකට හිඳ නැරඹිය හැකි එක සේ දැනෙන පරම වූ වාස්තවික දෙයක් පවතී ද?

අපි දන්නේ නෑ. පළමුවෙන්ම අපිට තනියම දැනගන්න බෑ. අපි ඉන්නේ ලේයර් කරපු පැවැත්මක ග්‍රහණය කරන උපරිම දුරක් දක්වා දැනෙන යම පැවැත්මක් කියා සිතාගෙන. අපි  දවසක  ඉන් එහාට ග්‍රහණය කලොත් එය මායාවක් කියා හිතෙයි, අර පොඩි ළමයට මිකී මවුස් වගේ. හැබැයි මීට එහා අපි දැනට ග්‍රහණය කර  නැහැ.

ඉතින් දැන් ගැටලුවක් නෑනේ. වාස්තවික වූ යතාර්ථය අපිමනේ මවාගෙන ඉන්නේ. අපි ඕක ගැන අහලවත් නැතිනම් මේ පවතින ලේයර් ගත පැවැත්ම අපිට මෙහෙම දරාගෙන ඉන්න පුළුවන් නේ. අපිට කිසිම දෙයකින් අඩුවක් වන්නේ නැහැ. ඉතින් ඇයි අපි වාස්තවික වූ යතාර්ථයක් ගැන මෙතරම් දඟලන්නේ.

හේතුව පවතින්නේ එබ්‍රහමික රාමුවේ සහ ඉන් ව්‍යුත්පන්න වන බටහිර දර්ශන වාදයේ. මම මගේ පෙර කතාන්ගයේ කිව්වා වාස්තවික යතාර්ථය කියන එක විද්‍යාව විසින් කරදර නොවන එයට මැනිය නොහැකි දෙයක් කියලා. ඒ නිසා වාස්තවික යතාර්තයට විද්‍යාව දරන්නේ හූ කෙයාස් සම්බන්ධයක් කියල. හැබැයි ඒ විද්‍යාව කියන්නේ එබ්‍රහමික චින්තන ධාරාවේ හිතුවක්කාර මද්දුමයා. ඌ මුලින්ම කලේ ගෙදරින් පැනල යන එක. ඌ ජීවත් වන්නේ 
එබ්‍රහමික ගෙදරින් පිට. 

එහෙත් එබ්‍රහමික චින්තනයේ සුවච කීකරු ලොකු පුතා තමා බටහිර දර්ශන වාදය. රෙනේ දෙකාට් වගේ මනුස්සයෙක් කොච්චර හිතුවත් ඔහුට බැරි වුනා ආත්මය කියන එබ්‍රහමික ඒකකය අතහරින්න. එම්මානුවෙල් කාන්ට් කොච්චර දඟලුවත් අප දකින දෙය මායාව කියා හිතුවත් ඔහුට අවශ්‍ය වුනා අප දකින යම නොවන මූලික යමක් වත් අඩුම ගානේ තියේය කියා හිත සනස්ස ගන්න.

ඔය වගේම ගැටලුවකට මුහුණ දෙන කට්ටියක් තමා අදේවවාදීන් [නිරාගමික සියල්ල නොවේ අදේවවාදීන් පමණි]. අදේවවාදීන් තරම් සර්වබලධාරී දෙවියන් මත රඳා පවතින්නේ නැහැ පාප් තුමාවත්. අදෙවවාදියාගේ මුළු තාර්කික පැවැත්ම ම පවතින්නේ සර්ව බලධාරියා නැත කියන්න හෙවත් සර්ව බලධාරියා මත. 
සර්ව බලධාරියා ඔතරම් බොළඳ පුරාන කාලේ මිත්‍යාවක් නම් අපරාදේ නැද්ද ඒක නොපවතී කියන්න කාබාසිනියා කරන කාලය?

දැන් අපි සංස්කෘති රාශියක ගැටිලා [බොරුවට හරි - රියලිටියේ අමාරුයි]  කියනවනේ හැම ආගමකටම සම සේ සලකන්න. එසේ නොකරන්නා අන්තවාදියෙක් ආගම්වාදියෙක් සුප්රිමසි වාදියෙක් කියලා. මේ ලෝකේ ඉන්න අන්තිම අන්තවාදී ආගම්වාදි සුප්රිමසි වාදි පිරිස තමා අදේවවාදීන්. ඇයි ඔවුන් තමන්ගේ මුළු කාලෙම "සලකන්නේ" හුදෙක් එක ආගමකට. දිගටම කතාකරන්නේ සර්වබලධාරියා ගැන.

ඔන්න ඔහොමයි නොපවතී කියනන් දඟලන සර්ව බලධාරියා මත ම එයාලගේ පැවැත්ම රඳා පවතින්නේ.

ඔහොමම දෙයක් වෙනවා වාස්තවික යතාර්ථ කතිකාවෙත්. දැන් මම පැහැදිලි කලානේ පරම වූ වාස්තවිකත්වය කියන්නේ අපි මවා ගත්ත එබ්‍රහමික ආගමෙන් අපේ ඔළුවට බස්සපු එකක් කියල. එවැන්නක් නැතිව මේ ලෝකේ අගේට ඉන්න පුළුවන් කියල. එතකොට කට්ටියක් අපිට කියනවා "ඔය කිව්වට වාස්තවික යතාර්ථයක් නෑ". අපි කියනවා "ඔව් වාස්තවික යතාර්ථයක් නෑ යතාර්ථය කියන්නේ මේ අපිට ග්‍රහණය වන උපරිම දුර". එයාලා ආයිත්  කියනවා " ඔයා වැරදියි වාස්තවික යතාර්ථයක් නෑ". කොච්චර නෑ කිව්වත් එයාලා ආයිත් ඒකෙම එල්ලෙනවා.

මීට හේතුව අර එබ්‍රහමික ආගමෙන් ඔළුවට බස්සපු වාස්තවික යතාර්ථය එයාලට වේදනා දෙන එක. එයාලා දන්නවා ඒක නෑ කියල. ඒ නිසා මනසින් ඒක ගලවාගෙන ඉන්නේ. හැබැයි ගලෝපු තැන තුවාලේ සනීප නෑ. ඉතින් දිගටම කියන්නේ "ඔය කිව්වට වාස්තවික යතාර්ථයක් නෑ" කියල.

එපමණකුත් නොවේ. දැන් නලින් ද සිල්වා මහතා ගේ දර්ශනයේ ඔය අපිට ග්‍රහණය වන උපරිම දුර ගැන කියවෙන්නේ "බොරුව" සහ "පට්ටපල් බොරුව" කියන වචන දෙකෙන්. බුදුන් වහන්සේ සම්මුති "සත්‍යය" කිව්ව එකට එයාල කියන්නේ කිසියම් වර්ගයක "බොරුවක්" කියල. එතකොට ඒක බොරුව නම් "ඇත්ත" මොකද්ද? එයාලගේ යටිහිතේ අර එබ්‍රහමික ආගමෙන් ඔළුවට බස්සපු වාස්තවික වූ පරම යතාර්ථයක් ගැන ආස්ථානය එයාල "ඇත්ත" ලෙස යටිහිතෙන් තාම දකිනවද? එයාලගේ දර්ශනයේ එයාල එවැන්නක් නෑ කියා කියනවා. හැබැයි එවැන්නක් නැතිනම් ඇයි සම්මුති සත්‍යය ට බොරුව කියා කියන්නේ. යමක් බොරුනම් ඇත්ත කියා වෙනකක් තියෙන්න ඕනේ නේද? අවිඥානිකව තවමත් ඇත්ත  කියන්නේ  වාස්තවික  යතාර්ථය ලෙස දැනෙන්වද?

ඔතනදි බුදුන් වහන්සේ මේ ලේයර් බරගානක "සත්‍යය" හෙවත් "යතාර්ථය" එලෙසින්ම හඳුනාගෙන එය නිසි ලෙස නම් කිරීම නිසා මේ කතාවේ මගේ ගෞරවය උන් වහන්සේට හිමිවෙනවා [ආගමික හේතු මත නොවේ තාර්කික හේතු මත, මම ආගම හැර ගොස් බොහෝකල්]

දැනට ලිහා ගත්ත තරමට, පවතිනවා සත්‍යය හෝ යතාර්ථය කියන්නේ ලේයර් බරගානක දෙයක්. එය පුද්ගලානුබද්ධයි. එය තීන්දු කරන්නේ අපිට ග්‍රහණය වන උපරිම දුර විසින්. වාස්තවික යතාර්ථය මනෝරාජික කතාවක් පමණයි.

මතු සම්බන්ධයි




Monday, January 16, 2017

ප්‍රසාරණය වන විශ්වයේ කෙළවර සොයා යමු. එන්න අප සමග.


සාමාන්‍ය දැනුම සමූහයක කුස් ප්‍රනාන්දු අහන ප්‍රශ්නයක්.

"විශ්වය ප්‍රසාරනය වෙනවා කියනවානේ... එහෙම ප්‍රසාරනයවන්නේ කොහේටද?"


බලමු උත්තරයක් දෙන්න.

විශ්වය කියන වචනේ පසෙක තියමු. මේක බොහොම සංකීර්ණ පැටලිලි සහගත වචනයක්. විශ්වය නිකම් පරමාණුව වගේ වචනයක් . පරමාණුව කියන්නේ කියන්නේ කඩන්න බැරි පොඩිම ඒකකය ට දාපු නමක්. සීන් එකනම් පස්සේ හොයාගන්නවා පරමාණුව තව පොඩියට කැඩෙනවා කියල. විශ්වය කියන්නේ සියල්ල යන අර්ථයෙන් දාගෙන ඉන්න නමක්. එහෙත් සියල්ල ලෙස අප සලකන දෙයට පිටින් යමක් නැහැ කියල අපිට ඔප්පු කරන්න බැහැ.

මේ කාරනාව වර්තමානයේ දැනුම හෝ කල්පිත [මේ වගේ දෙයකදී මැදින් ඉරක් ගහන්න බැහැ] ලෙස අපට තියෙන කාරනා මෙහෙමයි. ඇත්තෙන්ම කියන්න ඕනේ මං මේක ගැන දන්නා තරම ටිකයි. මොකද අභ්‍යවකාශ විද්‍යාව තාරක විද්‍යාව වගේ එව්වා හදාරලා නැහැ. ඉස්සරින්ම කෝකටත් එක්ක දන්නා ටික ලිහාගම්මු. වැරදුනොත් ඒක මම සභාවට යොමු කරනවා හදල දෙන්න.

විශ්වය කියන වචනේ එල්බ නොසිට අපි පදාර්ථය සහ රික්තය සලකමු. මේක ප්‍රසාරණය වෙනවා කියන්නේ දෘඩ ලෙස විද්‍යුත් හා ගුරුත්ව බල වලින් බැඳුනු ඒකක අතර දුර වැඩිවෙන නිසා. ඕනෙමනම් තර්ක කල හැකි විශ්වය ඒ සයිස්මයි පදාර්ථය හැකිලෙනවා වෙන්න ඇති කියලත් - හැබැයි එහෙම වුනත් පදාර්තමය මිනිසාට සාපේක්ෂව විශ්වය ප්‍රසාරණය වෙනවා . එතකොට අපි දන්නා ගණිතය [නිර්මාණය වන්නේ අපේ පදාර්ථ අවකාශයේ අවශ්‍යතා තුල] අනුව අපිට පැහැදිලි වන්නේ මේ විශ්වය කියා අපි සලකන දෘඩ දේවල් පිරුණු අවකාශය ප්‍රසාරණය වෙනවා කියල. මේක නිරීක්ෂණයක්. ඉතින් ඕක හරිද මේ හරිය ප්‍රසාරණය වෙද්දී තාම නොදන්නා තැනක් සංකෝචනය වෙනවද මේක දෘෂ්ටි මායාවක්ද ආදී තර්ක ඕනේ තරම්.

කොටින්ම මේ අපි දන්නා ගණිත හා විද්‍යා සංකල්ප වලින් ප්‍රසාරණය පැහැදිලි කරන්න බැරි නිසා අර රාහු කේතු වගේ මිතිකල් දේවල් දෙකකුත් අපි හදාගෙන ඉන්නවා. ඩාක් මැටර් ඩාක් එනර්ජි කියල. ඩාක් කිව්වේ පෙනෙන්න තියෙන අඳුරු කමට නෙවි නොපෙනෙන නොදැනෙන එවැන්නක් තියේදැයි නොදන්නා එහෙත් ඒ දෙක නැතුව සමීකරණ ටික තෘප්ත නොවන දේවල් නිසා.

දැන් ඕක "ප්‍රසාරණය වෙනවා නම් කොහෙද යන්නේ" කියන එක ලොජිකල් ප්‍රශ්නයක්. කොහෙද යන්නේ කිව්වා ගමන් මැවෙන්නේ බෝඩර් එකක්. එනම් විශ්වයේ කෙළවරක්. එතකොට ඊ ගාව ප්‍රශ්න විශ්වය විශ්වයක් නම් කෙලවරින් එහා ටික මොනවාද කියන එක. ඔය කාරනා ඔක්කොම විශ්වය කියන නොනිසි වචනය සහ කෙළවර කියන නොදන්නා මිතිකල් ස්වරූපය මත රඳා පවතිනවා. ඒ වගේම ඒ විශ්වය කුඩා අංශුවක් ලෙස පැවති මහා පිපිරුමකින් හැදිලා මෙහෙම ප්‍රසාරණය වුනා කියන මතයත් එක්ක ඉහත ප්‍රශ්න තවත් වැලිඩ් වෙනවා. විශ්වය පරිමිත කාලයක පරිමිත සීමාවකින් ප්‍රසාරණය වී නම් ඉන් පිටත අවකාශය සහ කාලය කියන්නේ මොකද්ද?

ඕක නිකම් පිටින් බලලා හූ හූ ඔන්න තොපේ විද්‍යාව කියලත් කිව්ව හැකි. හැබැයි ආගම ගැන ආගමේ මතයෙන් අපි කතා කළා වගේ සාධාරණව විද්‍යාවේ මේ කතා විද්‍යා මතවලින් බැලුවොත්; මහා පිපිරුම පරිමිත අතීත කාලෙක වුනානම් කියන කතාවට එන උත්තරේ තමා අතීතය සහ කාලය කියන දේවල් ඔහොම විශ්වයෙන් පිටස්තර එව්වා නෙවි. එව්වා විශ්වයේ අභ්‍යන්තරික දේවල්. ඒ විතරක් නෙවි මෙන්න විශ්වයේ ආරම්භ මොහොතේ කාලයේ සමීකරණය. අන්න ඒ සමීකරණය [අහන්න නම් එපා පුතෝ ඇහුවත් කියන්නේ නැහැ :) ] අනුව ඒ පිපිරුම ආසන්න වත්ම කාලය ගෙවෙන්නේ මීට වෙනස් විදිහකට එනම් විශ්වයම අංශුවක්නම් එය එසේ වූ මොහොත තියෙන්නේ ඒ අංශුව තුල කාලයෙන් අනන්තයක් අපිට පස්සෙන්. කාලය පරිබාහිර නැහැ කියන එක ඇරෙන්න ඉතිරිය මට තේරෙන විදිහට ලිව්ව අර්ධ සත්‍යයක්. ඔන්න ඔහොම සීන්ස් එකක් තියෙනවා කියමු.

දැන් වැඩේ එහෙම සීන්ස් එකක් ආවාම අපේ සම්මත චින්තනය කැඩෙනවා. අපිත් ඉන්නේ විශ්වයේ කාලයත් දුවන්නේ විශ්වයේ, ඉතින් අපිට මේක පෙට්ටියෙන් එලියට ගන්න බැහැ. සොරි අන්ශුවෙන්.

ඒ වගේමයි විශ්වයේ කෙළවර ගැන කතාවත්. කෙළවර ආසන්න වත්ම අවකාශයේ ස්වරූපයන් මෙහෙම රේඛිය නැහැ. ඒ නිසාම කෙලවරට ගිහින් එහා පැත්තට යන්න බැහැ. දුරින් ගත්තොත් කෙළවරක් වන යමක් එතනට ගියොත් එහෙම නැහැ. මේකත් මට තේරෙන විදිහට ලිව්ව අර්ධ සත්‍යයක්.

දැනට පිළිගන්නා භෞතික විද්‍යාව අනුව අවකාශය කාලය වගේ දේවල් එකිනෙක හා බද්ධ වූ විශ්වය නමැති ව්‍යුහය බැඳී කම්බි දැලේ කොටස්. එක කම්බියක් ඇඹරුව ගමන් අනිකත් ඇඹරෙනවා.

ඔය ඔක්කොම තුල විද්‍යාව කිසියම් ගණිතමය ලෙස ස්ටේබල් මතයක් දෙනවා. මේ ජාමේ බේරගන්න කියපු අමු කෙප්ප නෙවි. එහෙත් මෙව්වා හුදෙක් ගණිතමය මාවතකින්  බිහි වූ සංකල්ප විනා  බීකරයක කුඩා විශ්වයක් හදලා මැනලා බලාපු එව්වා නෙවි. මෙව්වට දාර පත ඇඟට  දැනෙන  සාධක නැහැ. තියෙන්නේ බොහොම සුළු සාධක ප්‍රමාණයක්. තවම දැකල නැති වුනාට තල්මසා සහ යෝධ බූවල්ලා දෙන්න මූදු පතුලේ ගහගන්න බවට සාධක තියෙනවා. මේ විශ්ව කතාවට තියෙන්නේ ඒ සාධක අහලකට වත් නොවෙන මවා ගත්තු සාධක. හැබැයි මවා ගත්තු සාධක සහ සංකීර්ණ ගනිතයක අවසන ස්ටේබල් වූ මතයක් හැදෙනවා. ඒක අපි අවංකව පිළිගන්න ඕනේ.

දැන් ඔය දෙබරේ සෙටල් වෙලා තිබ්බට ඕකට ගලක් වදින්නේ මොකක් හරි අඥ්ඥකොරොස් වැඩකින් මේ සාධක කියා මවා ගත්තු එකක් අල්ලලා පොළොවේ ගහපු දවසක. ඉස්සර නිව්ටන් පප්පා ඔහොම ස්ටේබල් කතා ලියල තිබ්බ කාලේ මයිකල්සන් සහ මෝලි කියන දෙන්න කලේ එහෙම අඥ්ඥකොරොස් වැඩකින් සාධක කියා මවා ගත්තු එකක් අල්ලලා පොළොවේ ගහපු එක. එනම් අර ඒ ලෙවල් වලට කල සාපේක්ෂ ප්‍රවේගය ගණන හදන ආකාරයට ආලෝකයේ ගමනට සාපේක්ෂ ප්‍රවේගයක් දාන්න බැහැ කොහොම කරකුවත් එහි ප්‍රවේගය [රික්තයේ] නොවෙනස් කියල. ඔතනින් වෙච්ච පලුද්ද වහන්න ගිහින් අයින්ස්ටයින් පප්පා මුළු විශ්වයම ඇදලා හකුලලා අඹරලා කලවම් කරලා අලුත්ම එකක් හැදුවා. අපි හිතාන ඉන්නේ දැන් ඕක තමා සීන් එක කියල. ඒ ඊ ගාව එපිසෝඩ් එක එනකම්.

දැන් මම මහන්සි වෙලා කිව්ව එකේ ආයිත් කියන්න ඕනේ නැහැනේ මෙව්වත් කතන්දර තමා. වෙනත් ඕනෑම කතන්දරයක් වගේ. හැබැයි මෙව්වා බොහොම මහන්සියෙන් කෑලි හැලෙන්නේ නැතිවෙන්න ස්ටේබල් ලෙස නිර්මානය කරලා තියෙනවා. අවුලක් අහුවුනොත් අපේ බ්ලොග් එකක් වගේ ඇවිත් මකලා හදනවා. කොලේ ලියපු නවකතා නෙවි.

හොඳයි දැන් මොකද්ද අපිට කල හැකි. අපිට දැනට ස්ථිර ලෙස කියන්න පුළුවන් අපේ මිනුම් උපකරණ අනුව අප වටා පවතින ගුරුත්වයෙන් හෝ විද්‍යුත් චුම්බක ආදී බලයකින් දෘඩ ලෙස බැඳුනු පද්ධතිවල සයිස් එකට සාපේක්ෂව ඒවා අතර දුර වැඩිවන බව නිරීක්ෂණය කර ඇති බව පමණයි. එච්චරයි.

ප.ලි.

විශ්වය  අනන්ත  නම්  එයට  ප්‍රසාරණය  වෙන්න  බැරිද?  ප්‍රසාරණය  කියන්නේ  බන්ධනගත  වෙච්ච  දේවල්  අතර  දුර  වැඩිවීම.  එතකොට  අනන්ත  ප්‍රමාන  දෙයක්  ප්‍රසාරණය  වුනාට  ලොකු  වන්නේ  නැහැ.  අනන්ත  ප්‍රමාන  කියන්නේ  වෙනත්  වදනකින්  කෙළවරක්  නැහැ  කියන  එක. ඉතින්  දේවල්  ඈත් වුනාට  එලියට  යන්න  බැහැ  කෙළවරක්  නැහැනේ. ඔය  එක  කතාවක්.

ඇත්තෙන්ම  විශ්වය  අනන්ත  ප්‍රමාන  ද?  මෙය  මිනිස්  හැකියාව  තුල  මිනිය  නොහැක්කක්. වාස්තවික  යතාර්ථය  වගේ.  මේ  ප්‍රසාරණය  වෙන  මොකක්  හරි  එකේ  කෙළවරක්  හමුවුනොත්  එදාට  එය  නොවේ  විශ්වය,  වචනාර්ථයෙන්  විශ්වය  කියන්නේ  සියල්ල. හැබැයි  සමහරවිට  වචනාර්ථය  පසෙක  දමා  එයට  විශ්වය කිව්වොත් (පරමාණුව  වගේ) එදාට  විශ්වයන්  රාශියක්  දරන  සුපිරි  විශ්වයක්  හෝ  වෙන  මෙව්වෙකක්  ගැන  කතා  වෙයි. හැබැයි අල්ටිමට්  කෙළවරක් හොයන්න  මිනිසාට  බැහැ.   ඒ  තවත්    කතාවක්.

ද්විමාන  ජීවියෙක්  බෝලයක  මතුපිටේ  ඇවිද්දොත්  ඌට  ගමනේ  නිමක්  නැහැ.  ඌ  කෙළවර  කියා  දකින  තැනට  ආවම   ආයිත්  මැද්දක්. හැබැයි  ත්‍රිමාන  ලෙස  වක්‍ර  වූ  ඒ ගෝලමතුපිටේ  වර්ගපලය  පරිමිතයි. විශ්වය  හතරවැනි  මානයකින්  එහෙම  එකක්නම්,  ත්‍රිමාන  ලෙස  දකින  අප එහි  කෙළවරක්  කියා  කොතරම්  හිතුවත්  එතනට  ගියාම  ඒ  කෙළවරක්  නෙවි  අපට  එය  අනන්ත  වූ  අවකාශයක්  වේවි [කාලය  තවත්  මානයක්  ද  මාන  කීයක්  තියේද,  මාන  කියන  අර්ථදැක්වීම  අර්ථයක්  ඇති  එකක්ද  ආදී අතුරු  ප්‍රශ්න  ඉග්නෝ  කරනවා,  මේ  උදාහරණයක්  දුන්නේ ].  ඕකත්  තව  කතාවක්  [බැලූනින්  යුනිවර්ස්]


ඔක්කොම  ඔහොම  විවිධ  කතා  තමයි.  අපි  දකින  එකම  දේනම්  අපි  තාරකා  වල  දීර්ඝ  කාල  ගමන්  කල  ආලෝක  කිරණ  වර්ණාවලි  වලට  දැම්මම  ඒ තාරකා  එලි  වර්තමානයට අසන්න  වෙද්දී  වඩාත්  ප්‍රසාරණය  වෙන ඉඩක  ගිය  බවක්  නිරීක්ෂණය  කරනවා.  ඒ  මත  විශ්වය  ප්‍රසාරණය  වන  බව  අපි  හිතනවා.  ඔය  නිර්ක්ෂණය  විතරයි  කතාවක්  නොවන්නේ.